Geschiedenisschrijver in de les

Boek nu een schrijver voor een inspirerende les.

Van een meeslepend portret over een Keizer van het Romeinse rijk tot een persoonlijk verhaal van een 16-jarig meisje tijdens de Tweede Wereldoorlog; de verhalen van onze geschiedenisschrijvers maken het verleden tastbaar en geven scholieren meer begrip en inzicht in het heden. 

De schrijvers vertellen ook graag over hoe hun boeken tot stand zijn gekomen. Welke bronnen ze hebben geraadpleegd, wat voor archieven ze hebben bezocht en op welke plaatsen ze zijn geweest om inspiratie op te doen voor het boek. Met de verhalen van geschiedenisschrijvers willen we de leesmotivatie onder scholieren verder bevorderen, omdat het belang van lezen verder gaat dan het vak Nederlands. Door het lezen wakkeren we de nieuwsgierigheid naar geschiedenisverhalen aan en vergroten we het inlevingsvermogen, wat ten goede kan komen aan het opnemen van de stof en het begrip van de geschiedenis.

Boek een geschiedenisschrijver voor in de klas!

Bij bijna elk tijdvak of onderwerp dat in de geschiedenisles (of bij Mens en Maatschappij) wordt behandeld, is een geschikte schrijver te vinden.  Via het zoekscherm kun je geschiedenisschrijvers vinden door bij de filter ‘thema’ te kiezen voor ‘geschiedenis’. Via de filter ‘leeftijdsgroep’ kun je de doelgroep selecteren voor het bezoek. 

Een schrijversbezoek is ideaal voor een vakoverstijgende les, waarin bijvoorbeeld de vakgroepen Nederlands en Geschiedenis samenwerken. Het Damstede College organiseerde laatst zo'n les met Anna Woltz die sprak over haar boek De tunnel dat zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Lees het verslag van dit bezoek. 

Maand van de Geschiedenis: Natuurlijk
In 2025 is het thema van de Maand van de Geschiedenis: Natuurlijk. Zolang we ons kunnen herinneren, proberen we in onze drang tot vooruitgang en een beter bestaan de natuur te beteugelen. Maar hoe houdbaar is onze relatie met de wereld om ons heen? En kan het ook anders? In een tijd waarin de verhoudingen tussen mens en planeet op scherp staan, duiken wij de geschiedenis in. We werpen licht op de ontwikkeling van onze omgang met de natuur en ons beeld ervan door de jaren heen.

Eva Vriend schrijft dit jaar het essay voor de Maand van de Geschiedenis en zij is ook te boeken voor een bezoek in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. In haar essay De waterzoon. Jac. P. Thijsse, zijn zoon en onze verhouding tot de natuur gaat ze in op de grenzen van maakbaarheid. Eerder schreef ze over de geschiedenis van Flevoland en Schokland.

Schrijvers die verder goed bij dit thema passen zijn:

• Nikki Dekker graaft een tunnel door het Nederlandse landschap, specifieker nog: De Groote Peel. Hoe dieper ze komt, hoe verder ze in het verleden reist, langs de veenmol, zonnewijzers en de ruggenwervels van walvissen, tot 300 miljoen jaar geleden. Ze doet verslag hierover in het boek Graafdier (bovenbouw vmbo/havo/vwo).
• Linda Dielemans is auteur én archeoloog, dus kan megaveel vertellen en laten zien wat interessant is voor de Geschiedenisles. Ze schreef onder andere Onder de Golven; Het verhaal van Doggerland. (1-2 vmbo-havo-vwo)
• Dore van Duivenbode is journalist en auteur van onder andere Oerbos. De strijd om de Europese natuur dat gaat over hoe de oerbossen in Midden-Europa verdwijnen door legale en illegale bomenkap; “hun geschiedenis wordt niet met de pen, maar met de bijl geschreven” (3-6 havo/vwo).
• Joke Eikenaar neemt de klas mee naar de middeleeuwen en laat tieners zien hoe het leven er toen uitzag. Welke rol speelt de natuur? En hoe was de relatie met water? (1-3 vmbo/havo/vwo)
• Marte Jongbloed verhaalt in haar boek Gevaarlijk water over de Watersnoodramp en kan vertellen in de les over de invloed van water op Nederland (1-3 vmbo – vwo).
• Wim Peumans schreef De Maas. Het verhaal van een rivier en heeft voor scholen De Grote Maas quiz ontwikkeld, een interactieve les waarin leerlingen meer te weten komen over de relatie tussen de mens en de Maas, en de rivier in het algemeen. Beschikbaar voor scholen in Noord-Brabant en Limburg (4-6 havo/vwo).

Inspiratielijst auteurs over andere thema's

• Karin Amatmoekrim (20e eeuw, koloniaal verleden en WOII; 15+, 4-5-6 vmbo-havo-vwo)
• Lianne Damen (18e eeuw, koloniaal verleden en slavernij; 16+, 4-5-6 vmbo-havo-vwo)
• Willemijn van Dijk (oudheid/Rome; 15+)
• Erik de Graaf (graphic novelist; WOII; 12+, vmbo-havo-vwo)
• Ewoud Kieft (WOI en WOII, democratie en burgerschap; 12+, vmbo-havo-vwo)
• Sandra Langereis (biografie over Erasmus Dwarsdenker, bovenbouw voortgezet onderwijs)
• Maria van Lieshout (graphic novelist, WOII, bovenbouw voortgezet onderwijs)
• Herman Pleij (Middeleeuwen; 15+)
• Martine Letterie (Tijd van burgers en stoommachines (1800-1900); Tijd van Wereldoorlogen (1900-1950); 1-2-3 vmbo-havo-vwo)
• Lydia Rood (Tijd van steden en staten (1000-1500); Tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600); Tijd van regenten en vorsten (1600-1700); Tijd van pruiken en revoluties (1700-1800); Tijd van wereldoorlogen (1900-1950) voor 1-2-3 vmbo, havo, vwo. Tijd van steden en staten (1000-1500); Tijd van regenten en vorsten (1600-1700) voor 4-5-6 havo, vwo)
• Astrid Sy (Tijd van Wereldoorlogen (1900-1950); tijd van televisie en computer (1950-heden); alle klassen (nadruk boeken: 1 vmbo-havo-vwo en 4-5-6 havo/vwo)

Wil je meer informatie of advies? Kijk dan op de website van de Schrijverscentrale of neem contact op.