Waarom is Rembrandt onze grootste schilder?

Op 15 juli 1606 wordt Rembrandt van Rijn geboren in Leiden. Zijn ouders sturen hem op zijn veertiende naar de universiteit van Leiden, maar Rembrandt wil dan al liever schilderen. In die tijd doen jonge schilders een soort stage bij ervaren schilders. Dat noemen we “in de leer gaan”. Rond 1620 gaat Rembrandt in de leer bij Jacob van Swanenburgh en in 1625 vertrekt hij naar Amsterdam, om zijn opleiding voort te zetten bij Pieter Lastman. Beide leermeesters zijn navolgers van de Italiaanse kunst.

Italiaanse schilders als Caravaggio beginnen in deze tijd heel realistisch te schilderen, met gebruik van grote licht-donker-tegenstellingen om een dramatisch effect te creëren. Deze nieuwe stijl noemen we barok. Rembrandt raakt geïnspireerd door deze stijl. Hij wil zijn schilderobjecten zo waarheidsgetrouw mogelijk schilderen, zonder dingen mooier te maken dan ze eigenlijk zijn. Al deze dingen komen terug in één van zijn meest realistische schilderijen: Het Joodse bruidje. Het schilderij is heel subtiel, maar brengt toch veel emotie over.

Er gebeurt van alles op de schilderijen van Rembrandt. Dat maakt zijn werk bijzonder en daarmee wijkt hij af van zijn generatiegenoten. Schilders maken in die tijd hele saaie, stijve portretten. De afgebeelde personen willen altijd allemaal op de voorgrond en precies even groot op een groepsportret staan. Zo lijken ze allemaal erg belangrijk. Rembrandt doet daar niet aan. De personen staan door elkaar heen en poseren niet echt voor het doek, maar zijn ergens anders mee bezig. Dat is te zien op het onderstaande schilderij, De Staalmeesters.

In zijn eigen tijd krijgt Rembrandt kritiek op deze manier van schilderen. In de tweede helft van de zeventiende eeuw willen veel mensen vooral schoonheid en harmonie in kunst zien. Pas een eeuw later worden dwarse kunstenaars als Rembrandt meer gewaardeerd.

Het bekendste werk van Rembrandt is zonder twijfel De Nachtwacht. Check op NPO Kennis hoe dit meesterwerk tot stand kwam.