Plannen voor een internationale samenwerkingsorganisatie ontstonden al tijdens de Tweede Wereldoorlog. De naam ‘Verenigde Naties’ komt voor het eerst voor in een conceptplan uit 1942: de Verklaring van de Verenigde Naties. Dan is het nog vooral bedoeld als militair bondgenootschap tussen geallieerde landen in de oorlog.
Het ondertekenen van de Verklaring van de Verenigde Naties, 1942. Collectie: Wikimedia.
Maar vooral de Amerikaanse president Roosevelt wil dat de organisatie ook na de oorlog blijft bestaan. Volgens hem moeten de grote winnaars van de oorlog - de VS, de Sovjet-Unie, het Verenigd Koninkrijk en China - blijven samenwerken om de vrede en veiligheid op de wereld te bewaren. Vlak voor het einde van de Tweede Wereldoorlog komen daarom vertegenwoordigers van zo’n 50 landen bijeen in San Francisco. Het is een van de grootste internationale conferenties uit de geschiedenis. Daar werken ze aan een handvest waarin ze de doelen van de VN vaststellen, bijvoorbeeld op het gebied van internationale vrede en veiligheid, mensenrechten en economische ontwikkeling.
Na de conferentie moeten de nationale regeringen van alle landen het handvest nog goedkeuren. Daarom wordt 24 oktober 1945 vaak als oprichtingsdatum van de VN gezien. Op die datum hadden alle wereldmachten - China, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, de Sovjet-Unie en de VS - en de meerderheid van de deelnemende landen het handvest goedgekeurd.
Het kantoor van de VN in Genève, Zwitserland. Collectie: Unsplash. 
De VN is niet de enige organisatie die na een grote ramp is ontstaan. Ook de NAVO en het Internationaal Strafhof zijn opgericht in tijden van crisis. Meer over de geschiedenis van deze organisaties, met bijzondere beelden van vroeger, lees en bekijk je in deze serie van NPO Kennis.
