Artikel

De rampzalige gevolgen van DDT-gebruik

Door: Afke van der Toolen / artikel uit Historisch Nieuwsblad

In de jaren veertig verklaarden de Verenigde Staten insecten de oorlog. Helemaal uitgeroeid moesten ze, die nutteloze beesten. Daarom werd er kwistig met DDT gesproeid. Tot bioloog Rachel Carson aantoonde dat het land een ramp over zich had afgeroepen.

Een Berlijnse kleuter wordt met DDT ontluisd, oktober 1945.

Het was oorlog in de Verenigde Staten. Talloze vliegtuigen ronkten laag boven het land, uitgestrekte gebieden en zelfs woonwijken werden onder dodelijk gif bedolven. De beoogde vijand: het insect. Want of het nu om illegale immigranten als de vuurmier ging of om inboorlingen als de mug, het insect was een ongewenste levensvorm die rigoureus moest worden uitgeroeid.

In 2018, leidde de massale insectensterfte tot grote bezorgdheid. Een halve eeuw geleden, was het juist een doel. Het insect was nergens goed voor; het richtte alleen maar schade aan, was de heersende opvatting. En dankzij het nieuwe massavernietigingswapen DDT was er geen belemmering om een insectenvrije aarde te bevechten.

Deze War on Insects begon in de jaren veertig. De eerste waarschuwingen voor de risico’s kwamen niet veel later. Maar de stem van de industrie was sterker, en dat was vooralsnog het geluid waar de overheid naar luisterde.

Tot op een dag een tegenwapen werd afgevuurd dat zo’n groot effect had dat het machtige chemisch-industriële complex er uiteindelijk het hoofd voor moest buigen. Dat wapen heette Silent Spring. Het was niets meer dan een boek, maar het sloeg in als een bom. Niet alleen leidde het in de Verenigde Staten, en vervolgens de hele westerse wereld, tot een totaalverbod op DDT, het werd ook een grote aanjager van de milieubeweging.

Het hele verhaal is tot 25 mei te lezen op de website van Historisch Nieuwsblad.