Artikel

Gelukszoekers in De Nieuwe Liefde

17 oktober 2017

We zijn vanavond op zoek naar geluk. Van Gisteren, een collectief van jonge getalenteerde Amsterdamse publiekshistorici, programmeerde vorig jaar al een razend populaire avond in Felix Meritis. Vandaag streken ze neer in De Nieuwe Liefde in Amsterdam om te spreken over economische gelukszoekers, avonturiers en strijdbare idealen.

Door: Paul de Jong
Foto's: Rachelle Stoffels

Vlog Nederlandse Gelukszoekers in De Nieuwe Liefde

Hylke Speerstra, de eindbaas van de Friese oral history trapte de avond af over economische migratie. Dit is de groep die vandaag op de meeste weerzin kan rekenen. Vluchten voor een oorlog is een ding, maar wee je gebeente als je je hebben en houwen meeneemt om op zoek te gaan naar een betere financiële toekomst.

Karin Sitalsing sprak over haar ervaringen als Boeroe in Nederland. Sitalsing vertelde over de reis van haar ouders naar Groningen, en dat ze in het Sranantongo liederen over het prachtige warme Suriname zongen terwijl ze in de bittere noorderwinter naar de LIDL liepen. Suriname was als een extra gezinslid en nooit ver weg.

In het tweede deel namen Koen de Groot en Tim Scheffe het over. De Groot sprak over zijn onderzoek naar de Zoeaven, het internationale contigent aan pauselijke soldaten tijdens de Risorgimento (1860). Ze moesten Pius IX beschermen tegen de roodhemden van Garibaldi. Gelovige jongemannen uit de polder die naar het buitenland gaan om een oorlog uit te vechten, dat doet ergens vaag een belletje rinkelen.

Tim had het over de Nederlandse inmenging tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Deze Nederlandse Robert Jordans, vaak pacifisten, gingen naar het zuiden omdat ze tegen het fascisme van Franco wilden optreden – mede omdat ze de ook de ontwikkelingen in Duitsland met argusogen bekeken. Ook voor hen liep het niet goed af. Alle idealen ten spijt werden ze weggehoond bij thuiskomst, en met de Duitse inval in 1940 werden veel Spanjegangers naar de concentratiekampen vervoerd om niet meer terug te komen.

De dadendrang bij de historische medemens lijkt op het eerste oog wat groter dan bij onze generatie. Wellicht gaan we in navolging van het Catalaanse referendum in honderdtallen richting Barcelona, maar ik acht het onwaarschijnlijk.

Barbara Hanlo sloot af met het Afrikaanse reisverhaal van Alexandrine Tinne (1835-1869). Het was het welbekende verhaal over onrust over de eigen plek in de samenleving en onvrede met het systeem waarin je opgroeit. Een kleine blik op mijn facebooktimeline verraad een hele schare aan moderne Tinnes, mannen en vrouwen die hun geluk zoeken in tropische oorden om vervolgens dreadlockdragend terug te komen. Dat Tinne haar reis moest bekopen met de dood is een offer dat ze graag maakte.

Of het nou de eerste generatie economische gelukszoekers was, de jongens die geluk voor een heilig of politiek doel zochten of het geluk in verre oorden probeerden te vinden, uiteindelijk kwam iedereen er bekaaid vanaf en werd het geluk niet gevonden. In het hier en nu is het een stuk beter toeven: de verhalen, soms groots en meeslepend, soms klein en persoonlijk, leverden mij behoorlijk veel nieuwe historische bagage op, en dat is wat deze reporter gelukkig maakt.

Kijk voor meer foto's van deze dag op onze Flickrpagina.