Geen inwoner van San Francisco was op woensdag 18 april 1906 voorbereid op een aardbeving. Wat het betekende om op de San Andreas-breuklijn te wonen, ontdekten ze die ochtend om twaalf over vijf. Toen werd de stad getroffen door een aardbeving van 8,25 op de schaal van Richter. Een overweldigend geluid van rommelende aarde en instortende gebouwen wekte de bewoners.
Na de beving was de stad voor zijn geschrokken bewoners onherkenbaar. Overal waren in het oog springende gebouwen – kerken en winkels, bordelen en huizen – in grote puinhopen veranderd. Onder die bergen metaal, hout en steen lagen talloze doden en gewonden begraven. Ook andere delen van Californië werden getroffen, maar in San Francisco was de schade het grootst. Er was snel hulp nodig.
Gevolgen van de aardbeving in San Francisco: ruïnes in het noordoosten van de stad, 1906. Collectie: Wikimedia. 
Zodra de 40-jarige brigadegeneraal Frederick Funston de schade zag, besloot hij in actie te komen. Hij gaf zijn troepen opdracht zich te melden bij het gerechtsgebouw. Om kwart voor acht stond de eerste groep van 150 soldaten klaar om politie en brandweer te assisteren.
Het was een snelle reactie van Funston, maar wel een onwettige. De brigadegeneraal nam zonder met een overheidsinstantie te overleggen de beslissing om soldaten de stad in te sturen. Daartoe was hij eigenlijk niet bevoegd. Bij rampen was het gebruikelijk dat het lokale bestuur de problemen zelf aanpakte. Een woedend stadsbestuur van Chicago had vijfendertig jaar eerder soldaten weggestuurd die de orde wilden bewaren tijdens de grote stadsbrand.
Ook een internationale hulporganisatie, zoals het Rode Kruis, werd door veel politici nog als overbodig beschouwd. Zij vonden dat lokale instanties prima in staat waren om hulp te bieden bij rampen. Hoewel het Rode Kruis in 1905 geprofessionaliseerd was, had het hierdoor nog niet de kans gekregen zich te bewijzen.
Lees het hele artikel van Floor Bal t/m 3 juni op de website van Historisch Nieuwsblad.