Artikel

Internationale ster van het anti-Amerikanisme

Door: Beatrice de Graaf/Historsich Nieuwsblad

Als voorvechtster voor zwarte burgerrechten met communistische sympathieën kwam Angela Davis eind jaren zeventig in het vizier van de FBI. Een showproces om haar vleugellam te maken veranderde echter in een nachtmerrie: Davis werd een internationaal icoon van de anti-Amerikaanse beweging. Maar toen ze zich op sleeptouw liet nemen door de propagandamachines van de socialistische landen, tastte ze haar eigen geloofwaardigheid aan.

Angela Davis en Erich Honecker. Afbeelding: Bundesarchiv

Alle rechten voorbehouden

In 1994 verzuchtte Angela Davis (1944): 'Mensen herinneren zich mij meer vanwege mijn hairdo, dan vanwege mijn politieke inspanningen'. De haardos van Davis groeide in de jaren zestig inderdaad uit tot symbool van de Black Power-beweging. Met haar afrokapsel, militante optreden en communistische standpunten bevrijdde Davis de zwarte burgerrechtenbeweging uit zijn burgerlijke cocon van vreedzaam en fatsoenlijk protest. Davis vormde de schakel tussen het zwarte pak en de psalmen van Martin Luther King, en de gebalde vuist van de gewelddadige Black Panthers. Dat bracht haar in het vizier van zowel het Amerikaanse veiligheidsapparaat als de regimes in Oost-Europa. Beide partijen probeerden haar te gebruiken in een verwoede propagandastrijd aan de frontlinie van de Koude Oorlog.

Angela Davis groeide op in Birmingham, Alabama, diep in het Zuiden van de Verenigde Staten. De aarzelende pogingen van de zwarte middenklasse, waartoe ook haar ouders behoorden, om de segregatie te doorbreken werden er in de jaren zestig nog hard afgestraft. Dankzij haar uitzonderlijke talent, en gesteund door haar familie wist Angela al op veertienjarige leeftijd te ontsnappen aan deze gewelddadige en bekrompen cultuur. Met een studiebeurs verhuisde ze eerst naar een college in New York, waar ze bij een progressieve, blanke dominee en zijn familie in huis kwam, en daarna naar Brandeis University in Massachusetts.

Daar kwam ze in aanraking met de theorieën van de marxistische denkers Herbert Marcuse en Theodor W. Adorno, en met de communistische partij van de Verenigde Staten (CPUSA). Ze bezocht het communistische Wereldjongerenfestival in Helsinki (1963) en werd gegrepen door de socialistische visie op de onrechtvaardige verhoudingen tussen arm en rijk, zwart en blank.

Lees het hele verhaal op de website van Historisch Nieuwsblad.